Ustawa z dnia 4 czerwca 2025 roku, podpisana przez Prezydenta 3 lipca 2025 roku (wejście w życie: 8.10.2025), wprowadza korzystną dla osób rozwiedzionych zmianę w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym (Dz. U. z 2023 r. poz. 2809, dalej: KRiO). Nowelizacja dotyczy art. 59 KRiO i wydłuża termin, w którym osoba rozwiedziona może powrócić do nazwiska noszonego przed ślubem.
Zgodnie z nowym brzmieniem art. 59 KRiO, w ciągu roku od uprawomocnienia się wyroku rozwodowego małżonek rozwiedziony, który wskutek zawarcia małżeństwa zmienił swoje nazwisko, może powrócić do nazwiska noszonego przed ślubem. W tym celu należy złożyć stosowne oświadczenie przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub przed konsulem.
Wcześniej osoby rozwiedzione miały jedynie trzy miesiące na złożenie takiego oświadczenia, a termin ten miał charakter zawity. Wydłużenie tego okresu do roku daje osobom rozwiedzionym więcej czasu na podjęcie przemyślanej decyzji.
Warto pamiętać, że oświadczenie o powrocie do nazwiska noszonego przed zawarciem małżeństwa można złożyć wyłącznie przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub przed konsulem, który przekaże je do właściwego kierownika urzędu stanu cywilnego. Żaden inny organ nie jest uprawniony do przyjęcia takiego oświadczenia, a sąd nie może zamieścić stosownego orzeczenia w wyroku rozwodowym.
Stanowisko to potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 23 września 1974 r., sygn. III CRN 188/74: „Oświadczenie w tym przedmiocie może jednak ona [rozwiedziona żona] złożyć wyłącznie przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego (…) Żaden inny organ nie jest uprawniony do przyjęcia oświadczenia. Sąd nie może również zamieścić takiego orzeczenia w samym wyroku rozwodowym”.