Rozwód czy separacja

Sprawy majątkowe są zazwyczaj ważną, choć nie kluczową kwestią w sprawie o rozwód lub separację.

Mieszkanie/dom

Jeżeli małżonkowie zajmują wspólne mieszkanie, sąd w wyroku rozwodowym orzeka o sposobie korzystania z mieszkania, zajmowanego przez małżonków, w okresie wspólnego zamieszkiwania po rozwodzie. W praktyce polega to np. na przyznaniu jednego pokoju do wyłącznego korzystania żonie, a drugiego mężowi (rzecz jasna, jeśli mieszkanie ma więcej niż jeden pokój).

W wypadkach wyjątkowych, gdy jeden z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie, sąd może nakazać jego eksmisję na żądanie drugiego małżonka. Zdarza się to zwłaszcza wtedy, gdy wcześniej przeciwko temu małżonkowi toczyła się sprawa karna o znęcanie się nad rodziną.

Na zgodny wniosek stron sąd może w wyroku orzekającym rozwód orzec również o podziale wspólnego mieszkania albo o przyznaniu mieszkania jednemu z małżonków, jeżeli drugi małżonek wyraża zgodę na jego opuszczenie bez dostarczenia lokalu zamiennego i pomieszczenia zastępczego, o ile podział bądź jego przyznanie jednemu z małżonków są możliwe.

Należy pamiętać, że sąd będzie zajmował się tylko mieszkaniem, które należy wspólnie do obojga małżonków. Ponadto sąd orzekając o wspólnym mieszkaniu małżonków uwzględni przede wszystkim potrzeby dzieci i małżonka, któremu powierza wykonywanie władzy rodzicielskiej.

Podział majątku

Na wniosek jednego z małżonków, sąd może w wyroku orzekającym rozwód dokonać podziału majątku wspólnego, jeżeli przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu. W praktyce bardzo rzadko dochodzi do takiego podziału, gdyż sędziowie starają się zwykle jak najszybciej zakończyć sprawę (i poprawić dzięki temu swoją „statystykę”). Natomiast podział majątku zazwyczaj przedłuża postępowanie, ponieważ małżonkowie są z zasady ze sobą skonfliktowani i trudno jest im dojść do porozumienia w jakiejkolwiek kwestii. Podział majątku wspólnego musi się wówczas odbyć w drodze osobnej sprawy sądowej, wszczętej dopiero po zakończeniu sprawy o rozwód.

Jednak jeśli małżonkowie osiągną porozumienie, ryzyko przewlekłości postępowania jest znacznie mniejsze. Można wówczas starać się przekonać sąd, aby majątek został podzielony już w trakcie sprawy rozwodowej (lub o separację). W tym celu warto przygotować wszelkie dokumenty potrzebne do wydania przez sąd stosownego orzeczenia. Zwykle będą to te same dokumenty, które wymagane są do sprzedaży danej rzeczy (np. zaświadczenie ze spółdzielni o mieszkaniu, odpis z księgi wieczystej, czy też dowód rejestracyjny samochodu).

Należy pamiętać, że podziałowi nie podlegają długi. Z tego powodu konieczna jest zgoda banku, jeśli stroną umowy kredytowej - zaciągniętej przez małżonków - ma pozostać tylko jeden z małżonków.